Goed werkgeverschap bij ontslag: ruimte voor regie

Een medewerker heeft net te horen gekregen dat zijn contract niet wordt verlengd. Een ingrijpend moment, dat veel emoties kan oproepen. Niet zelden overweegt iemand zich op dat moment ziek te melden. Hoe gaat u hier als leidinggevende op een volwassen en respectvolle manier mee om? En hoe kunt u juist stimuleren dat iemand eigen verantwoordelijkheid neemt?

In de praktijk komt het regelmatig voor dat een medewerker zich na een ontslaggesprek ziek wil melden. Dat is menselijk: ontslag roept emoties op als teleurstelling, onzekerheid en soms zelfs wanhoop. De verleiding om via een ziekmelding te ‘ontsnappen’ aan de situatie is dan begrijpelijk. Toch is dit zelden de meest helpende weg – niet voor de medewerker, en ook niet voor de organisatie.

Een voorbeeld uit de praktijk

Wanneer een medewerker weet dat hij wordt ontslagen, kan de verleiding groot zijn om zich ziek te melden om de situatie te vermijden. In zo’n geval is het belangrijk om op een rustige, volwassen manier het gesprek aan te gaan en verantwoordelijkheid te stimuleren.

Een voorbeeld van zo’n gesprek tussen leidinggevende Lieske en medewerker Christiaan:

Lieske: “Ik begrijp dat dit een moeilijke situatie voor je is Christiaan, en dat het veel emoties oproept. Toch wil ik je uitnodigen om hier op een volwassen manier mee om te gaan. Je staat op een kruispunt: je kunt kiezen om uit te stappen met regie en zelfrespect, of via een ziekmelding, waarbij je eigenlijk vermijdt wat je al weet. Er is geen oordeel van mijn kant, maar ik geloof dat je sterker uit deze situatie komt als je zelf de keuze maakt. We kunnen samen kijken naar een nette afronding en eventueel begeleiding naar wat hierna komt. Zo hou jij zelf de controle en kun je met opgeheven hoofd verder.”

Deze benadering erkent de emotie, maar spreekt ook het eigenaarschap en de veerkracht van de medewerker aan. De Arbodienst kan natuurlijk helpen hoe dergelijke gesprekken te voeren. We geven alvast een aantal tips:

5 tips voor goed werkgeverschap bij ontslag

1. Erken emoties zonder er volledig in mee te gaan
   Laat merken dat u begrijpt dat de situatie moeilijk is, maar blijf zelf rustig en begrenzend. Benoem wat u ziet, voel mee, maar houd ook het perspectief helder: er komt een afronding, en die kan het beste in goede samenwerking plaatsvinden.
2. Blijf in gesprek, ook na het ontslagbesluit
   Vaak valt het ‘stil’ na een ontslaggesprek. Probeer dit te voorkomen door vinger aan de pols te houden. Plan een vervolggesprek in waarin u ruimte biedt voor vragen, en waarin u kunt onderzoeken wat de medewerker nodig heeft om goed af te ronden.
3. Benoem de keuzeruimte
   Zet helder uiteen wat de medewerker wél nog zelf in de hand heeft: hoe hij of zij vertrekt, of er afscheid genomen wordt, of er hulp gewenst is bij oriëntatie op nieuw werk. Dit geeft regie terug.
4. Werk samen met De Arbodienst of een externe partij
   Om u en de medewerker vooruit te helpen, kan De Arbodienst of een re-integratiebureau ondersteuning bieden. Zij kunnen de medewerker begeleiden bij het herpakken van regie, eventueel via coaching of loopbaanoriëntatie.
5. Sluit af met zorg én duidelijkheid
   Een goed afscheid helpt beide partijen. Het geeft de medewerker erkenning voor zijn of haar inzet en laat zien dat de werkgever op een zorgvuldige manier met mensen omgaat – ook als het lastig wordt.

Meer weten of advies over de aanpak bij dreigend verzuim na ontslag?

Neem contact op met uw Adviseur Arbeid en Gezondheid of met De Arbodienst. We denken graag met u mee over een passende benadering, ondersteunen bij het voeren van lastige gesprekken en bieden begeleiding voor medewerkers die de regie willen (her)pakken.